De Leeuw: ‘Beest van een machine’

Aalsmeer – Molenaar Paul Rijkers buigt zich iets voorover en legt zijn hand plat op de steen. “Hier zie je dat het entree-gedeelte erg diep ligt”, zegt hij, terwijl zijn hand door de groef gaat. Hij plaatst een waterpas dwars over de maalsteen van zo’n anderhalve meter doorsnee. “Kijk maar, er zou eigenlijk een flinke laag vanaf moeten.” Werk aan de winkel voor Rijkers en zijn collega-molenaars van Korenmolen De Leeuw. Het ‘billen’ ofwel scherpen van de maalsteen is een intensief klusje, weet hij uit ervaring. “Dit kost wel een dag of drie, zittend op de knietjes.” Niet dat Rijkers zo’n werkje een straf vindt. Als hij spreekt over de molenaarswerkzaamheden verschijnt er regelmatig een kleine twinkeling in zijn ogen. Molens fascineren hem mateloos, en de ruim 150 jaar oude korenmolen in het centrum van Aalsmeer is de afgelopen tien jaar een stukje van hemzelf geworden. Hij coördineert er het team van zes molenaars. Samen met de andere vrijwilligers zorgen zij ervoor dat de molen zijn oorspronkelijke functie nog steeds met verve vervult. Als het even kan, gaan de wieken los en wordt er gemalen, écht gemalen. Een prachtig gezicht en het voorziet nog in een behoefte ook, weet Rijkers: “Onze molenwinkel loopt als een speer. Als er een paar keer geen wind staat en we niet kunnen malen, hebben we zelfs een probleem. Dan komen we meel tekort. Dat geeft wel aan hoeveel vraag er is.”

De Amsterdammer kent het klappen van de zweep. Voordat hij in Aalsmeer terecht kwam, zette hij zich jarenlang in voor houtzaagmolen De Otter in Amsterdam-West. In Aalsmeer zijn ze blij dat Rijkers de sindsdien beschikbaar gekomen tijd aan De Leeuw wil spenderen. De korenmolen werd in de jaren negentig grondig gerestaureerd. Veel originele onderdelen werden toen noodgedwongen vervangen. Toch is de molen nog altijd een baken in het dorp en een levend stuk vaderlandse geschiedenis. Om het gevaarte letterlijk draaiend te houden, is vooral technische kennis vereist, zegt Rijkers. “De werking van een molen is een mechanisch proces. Als molenaar is een beetje technisch inzicht daarom wel handig. Je moet kunnen inschatten welke enorme krachten er bij komen kijken.” Zelf heeft hij een technische achtergrond; Rijkers werkt in de industriële automatisering. “Ik zeg wel eens dat ik de oudste vorm van automatisering combineer met de meest moderne. Want zo moet je het zien: molens waren in vroeger tijden eigenlijk een vorm van automatisering.”

Vaker open

Bezoekers van De Leeuw kunnen dat met eigen ogen aanschouwen. De steile klim naar boven brengt hen terug in een andere tijd. “De meeste mensen vinden het prachtig en vaak is men verbaasd dat hier nog echt wordt gemalen. Voor kinderen is het helemaal een ervaring. Zo’n molen met alles wat eraan beweegt is behoorlijk imponerend en spannend. Het is dan ook een beest van een machine”, zegt Rijkers. Bezoekers van De Leeuw komen uit de wijde omgeving. Ook buitenlandse toeristen weten het monument te vinden, als het niet voor een bezoek is dan op z’n minst voor een foto op het voorgelegen Molenplein. Rijkers zou de molen graag vaker openstellen dan twee middagen in de week, zoals nu het geval is. Om dat te realiseren zijn echter eerst meer vrijwilligers nodig. Korenmolen De Leeuw is geopend op dinsdag van 13.00 tot 16.30 uur en zaterdag van 13.00 tot 16.00 uur. Voor groepen ook op afspraak. Adres: Zijdstraat 28 in het Centrum. Meer informatie op: www.molendeleeuw.nl.

Door Constantijn Hoffscholte

Donderdag meer over korenmolen De Leeuw in de ‘papieren’ Nieuwe Meerbode.