Wilnis – Een bijzonder initiatief met wortels in Wilnis krijgt dit voorjaar mogelijk internationale tintje. De in Uitrecht geboren Jeroen Pinto, die nu huisarts is in de plaats Hull in Engeland, is de drijvende kracht achter dit bijzondere verhaal. Hij wil dat het Nederlandse bevrijdingsvuur wordt overgebracht naar Canada. Het verhaal achter dit initiatief heeft alles te maken met een sterke band die hij op een bijzondere manier met Wilnis heeft gekregen.

Oorlogsverhalen
Door de verhalen van zijn joodse grootvader die uit Sarajevo moest vluchten in de Tweede Wereldoorlog was Jeroen Pinto als bijna vanzelfsprekend geïnteresseerd in het verloop van de tweede wereld oorlog. Ook de verhalen Engelse vliegeniers die hij in zijn huisartsenpraktijk heeft ontmoet en die samen met hun Canadese collega’s een belangrijke rol hebben gespeeld in de bevrijding  van Nederland maakten veel indruk op hem. De vliegtuigen vertrokken vanuit een basis in Yorkshire, niet ver van zijn huidige woonplaats Hull vandaan.

Bijzondere toeval
Door een bijzonder toeval inzake overeenkomende overstroming in Wilnis en 2003 en in zijn woonplaats Hull in 2007 kwam Jeroen Pinto in contact met Wilnis en bezocht hij Wilnis. Hij hoorde tijdens dit bezoek over het tragische verhaal over drie jonge Canadese piloten die tijdens de Tweede Wereldoorlog omkwamen bij een crash in Wilnis. Dat raakte hem diep, want deze omgekomen Canadese vliegeniers waren met hun vliegtuig opgestegen vanuit RAF basis Dalton, North Yorkshire, waarover hij veel oorlogsverhalen van zijn patiënten had gehoord.

De Wellington HE727
Op 5 mei 1943 waren de Canadese vliegeniers vanaf hun basis opgestegen voor een bombardementsvlucht naar de stad Dortmund, Duitsland. Zij maakten deel uit van totaal 596 vliegtuigen die een aanvalsmissie op Duitsland uitvoerden. Van deze vliegtuigen zouden er uiteindelijk 31 niet terugkeren naar Engeland en één daarvan was het toestel Vickers Wellington HE727 van de Canadese vliegeniers.  Een Duitse nachtjagervliegtuig belaagde hen op hun terugvlucht en het toestel moest uiteindelijk een noodlanding maken. De piloot Robert Moulton kon ternauwernood Wilnis ontwijken. Seconden later boorde het vliegtuig zich de grond in nabij de Mijdrechtse Dwarsweg. Wat overbleef was een groot gat in het weiland wat direct was volgelopen met water uit een nabijgelegen sloot. 

Herdenkingszuil
Op 6 mei 1943 werden stoffelijke resten van piloot Moulton gevonden en deze werden begraven op de Nederlands Hervormde begraafplaats te Wilnis. Twee bemanningsleden konden op bevel van de piloot het vliegtuig verlaten met een parachute en twee andere bemanningsleden werden pas in 2002 bij een uitgevoerde berging geïdentificeerd en eveneens begraven op de begraafplaats te Wilnis waar de piloot ook lag. Ter nagedachtenis is er een herdenkingszuil en een motor van een Vickers Wellington in de berm op de kruising tussen de N212 en de Mijdrechtse Dwarsweg in Wilnis geplaatst, op nog geen honderd meter van de plaats waar het vliegtuig neerstortte.

Dat onze bevrijders nooit vergeten worden
Dit verhaal heeft Jeroen Pinto niet meer losgelaten en is indirect de aanleiding dat hij ter ere van onze Canadese bevrijders nu het initiatief heeft genomen om het bevrijdingsvuur wat traditioneel op 5 mei vanuit Wageningen naar verschillende plaatsen door lopers door  Nederland wordt rondgedragen. Hij wil deze traditie nu ook doorgeven aan Canada als eerbetoon aan de Canadese bevrijders, maar ook omdat we de vrijheid moeten koesteren. Het bevrijdingsvuur doorgeven is daarvoor een heel mooi symbolisch middel. Daarom wil hij er alles aan doen om het vuur in Canada te krijgen.

Het bevrijdingsvuur in Wilnis
Hoe toepasselijk was het dan ook dat toen het bevrijdingsvuur op 5 mei in de ochtend in Wilnis aan kwam bij de gereformeerde kerk daar ook Jeroen Pinto aanwezig was en hij op de begraafplaats een bezoek aan de graven van de drie  omgekomen vliegeniers bracht. Omdat zij nooit vergeten mogen worden. Hoe mooi zou het zijn als en het Bevrijdingsvuur in Canada ook rond zal worden gedragen en wij weten dat de oorsprong hiervan in Wilnis is begonnen.

Bevrijdingsvuur aangestoken in Wilnis. Foto: Peter Pos.