Aalsmeer – Hij vertrok met opgeheven hoofd, rechte rug en trots: Wethouder Robert van Rijn heeft een verklaring afgelegd voor zijn plotselinge ontslag tijdens de raadsvergadering van donderdag 16 maart. Het is een persoonlijke keus, zo vertelde hij. Maar het komt er op neer dat de samenwerking binnen het college niet botert. “We zijn negen maanden verder en hebben nog nauwelijks iets bereikt. Persoonlijk heb ik de morele grens bereikt.” Ook gaf Van Rijn aan zich in de huidige werkomgeving niet veilig te voelen. De betrokken collega waar hij wrijving (zacht uitgedrukt) heeft, noemde hij niet bij naam. Hij wilde niemand beschuldigen of kwetsen, maar bij het noemen van Fort Kudelstaart, daar tegenover wonen en twee petten op hebben, wisten alle raadsleden wel dat de betreffende persoon wethouder Dick Kuin is, die overigens afwezig was.

Huis van democratie in brand

De bevestiging kwam tijdens de verklaring van het college door wethouder Willem Kikkert. “Het college betreurt het aftreden van Robert van Rijn, weliswaar is het een persoonlijke keuze, maar wij hebben geprobeerd collegiale verantwoordelijkheid te creëren. De vertrouwensbasis werkt echter niet. De situatie kon niet voortduren. Wij hebben collega Kuin gevraagd zijn functie neer te leggen, maar tot nu toe heeft hij aangegeven niet te willen vertrekken.”

De fracties reageerden geschokt. “Zoiets heb ik nog nooit meegemaakt”, zeiden zowel Ronald Fransen van Groen Links en Jelle Buisma van de PvdA en beiden gaan toch al heel wat politieke jaartjes mee. “Het is alsof het bestuurlijke huis van democratie in brand is gestoken.”

Geen vertrouwen

Voor het college komt het ontslag en het opzeggen van het vertrouwen natuurlijk niet als een verrassing. De fracties veroordeelden dit ‘mooie weer spelen’. Volgens burgemeester Gide Oude Kotte is echter van alles geprobeerd om de neuzen één kant op te krijgen. “Het heeft een lange aanloop en het was proberen, proberen en proberen, zelfs met hulp van buitenaf, maar het is niet gelukt om een goede werkvorm te vinden. Er is geen vertrouwen om samen verder te gaan.”

De wethouders Willem Kikkert en Bart Kabout gaven aan zich niet geroepen te voelen om ontslag te nemen. De vraag verrees of niet het hele college zou moeten opstappen. “Of wordt slechts één wethouder voor de bus gesmeten?”, aldus Ronald Fransen. Ja dus, zo bleek na twee lange schorsingen. De fractie van Absoluut Aalsmeer (van wethouder Kuin) keerde als laatste terug na de overleggen. Duidelijk verbijsterd en nog aangeslagen nam Judith Keessen het woord. “Bijzonder pijnlijk en wij weten niet echt wat onze positie nu is. Dit is echt treurig.”

Motie

Keessen stelde voor om de kwestie maandag verder te bespreken in de coalitie, maar daar dachten de collega’s van D66, CDA en VVD anders over. Zij kwamen met een motie waarin het vertrouwen in wethouder Kuin wordt opgezegd. De PvdA en Groen Links waren het hier absoluut niet mee eens. “Dit vraagt om tijd en een gedegen en gewogen overweging”, aldus Jelle Buisma. “Een teleurstelling hoe wij met elkaar omgaan.” De drie fractieleden van de PvdA en Groen Links weigerden om te stemmen over de motie en verlieten de zaal. De leden van Absoluut Aalsmeer reageerden verbouwereerd. “Dit kan toch niet? We hebben veel gehoord en er zijn nog teveel onduidelijkheden. We willen een zorgvuldige afweging.”

Onwerkbare situatie

Extra tijd voor de uiteindelijke beslissing kwam er echter niet. De coalitiepartijen gaven aan het ontslagbesluit voor wethouder Kuin te betreuren, maar dat de beslissing onvermijdelijk is. “Door het handelen van wethouder Kuin is een onwerkbare situatie ontstaan. Er is een gebrek aan vertrouwen ontstaan en er is hierdoor geen ruimte meer voor verdere samenwerking. Gezien de aanleiding en omstandigheden is er voldoende reden om over te gaan tot het nemen van een ontslagbesluit met onmiddellijke ingang.” Veertien raadsleden (D66, CDA en VVD) stemden voor de motie, zes (Absoluut Aalsmeer) stemden tegen.

College gehalveerd

Wethouder Kuin is dus ontslagen en door het vertrek van (ook) wethouder van Rijn is het college in slechts drie uur tijd gehalveerd. Vertrouwen in de nog bestaande coalitie is er nog wel, zo gaven de college partijen aan en dus blijven de wethouders Kikkert (D66) en Kabout (CDA) en gaat de VVD, die de wens uitsprak deel te willen blijven uitmaken van het college, op zoek naar een nieuwe wethouder. En Absoluut Aalsmeer? Komt de fractie met een andere wethouder-kandidaat of is het vertrouwen in de politiek tot een nulpunt gedaald en trekt de fractie zich terug in de oppositie? Een merkwaardige avond met misschien wel een discutabel record voor Dick Kuin: Korts zittende wethouder ooit in Aalsmeer…

Door Jacqueline Kristelijn

Foto: Wethouders van Aalsmeer, van links naar rechts: Willem Kikkert, Robert van Rijn (ontslag genomen), Bart Kabout en Dick Kuin (ontslag gekregen) tijdens hun officiële benoeming op 30 juni 2022.