Aalsmeer – Bij het Molenplein stond deze week ‘het Verzetsmuseum op wielen’. Speciaal voor scholen om op een boeiende wijze kennis te maken met het verzet in de Tweede Wereldoorlog.
Lastig om je daar vooraf iets van voor te stellen, maar wat een verrassing als je de wagen binnen stapt. Allereerst kom je in een kleine ruimte waar je te horen krijgt, dat we klok terug gaan zetten naar 1940. We gaan vervolgens meemaken hoe vier kinderen de oorlogsjaren hebben beleefd. Voor alle vier de kinderen is een klein kamertje gemaakt. En alle kamertjes zijn netjes ingericht. Je pakt een koptelefoon en krijgt te horen om welk kind het hier gaat en als je goed om je heen kijkt, zie je fotootjes, briefjes, en overal verstopt leuke opdrachtjes.
Het eerste kamertje is voor Eva, een joods meisje, dat met haar familie gaat onderduiken. Je ziet in deze kleine ruimte zelfs hoe de familie zich kon verstoppen bij onraad, en vervolgens horen we hoe het het gezin vergaan is tijdens de oorlog. Het tweede kamertje is voor Jan. Hij was de zoon van een dominee in het oosten van ons land. Vader besloot om in het verzet te gaan. Hij krijgt te maken met geheime opdrachten. Onder het bed verstopt staat een echte radio uit die tijd. Als je de radio aanzet, komt er een mededeling van radio Oranje. Je hoort de geheime boodschap en weet wat dat betekent! Aan het eind krijgen we ook hier te horen hoe het met de familie afliep.
En vervolgens komen we in het derde kamertje, en dat is nogal bijzonder: het is het kamertje van Nelly, en zij is de dochter van een NSB-er. Zij is lid geworden van de Hitlerjugend en begrijpt niet erg wat de familie fout doet. Haar vader wordt zelfs burgemeester van het dorp! Het geeft iedereen stof tot nadenken. De oorlog liep voor hen natuurlijk niet echt goed af. En het laatste kamertje was voor Henk, een doodgewone jongen uit Haarlem. Hij verzamelt allerlei dingen die hij vooral vindt in de duinen: kogelhulzen, granaatscherven en nepkogels bijvoorbeeld. Het gezin kan eten kopen met speciale bonnen (die natuurlijk ook weer netjes ergens in een laatje liggen). Er staat zelfs een Duitse militair voor de deur, die het huis wil onderzoeken of er soms onderduikers zijn.
En dan aan het eind gaan we weer even in de tijdmachine terug en zijn we weer in het heden. Daar volgt nog een verrassing: de vier kinderen blijken echt bestaan te hebben en zijn nog in leven! Elk van hen vertelt even heel kort hoe hij of zij terug kijkt op die tijd en wat ze ervan geleerd hebben.
Na vijf kwartier was iedereen diep onder de indruk. Volgend jaar nog maar eens en ik hoop uit de grond van mijn hart, dat alle scholen dan zullen inschrijven: hulde aan de mensen van Het Cultuurpunt, die dit organiseerden!
Jan van Veen