Aalsmeer – De Stichting Because We Carry werkt sinds 4 jaar op Lesbos in het vluchtelingenkamp Kara Tepe. Naast het uitdelen van het broodnodige als eten, tenten en droge kleren, proberen de teams van BWC ook een glimlach, respect en wat hoop te brengen.

Eind april vertrok kindercoach Marjanne Roodenburg, onder andere werkzaam op de Oosteinderschool, naar Lesbos om daar een week te helpen. Zij maakte deze zelf betaalde reis met twee andere Aalsmeerse inwoonsters: Mieke de Beer en Ellen van den Akker. De hoofdtaak van hun, in totaal 7-tallig, team bestond uit het rondbrengen van het ontbijt aan de ruim 1300 bewoners, volwassenen en kinderen, van het kamp. De kosten hiervan had het team door middel van sponsoracties bij elkaar verzameld.

Iedere week komt er een nieuw team, veelal vanuit Nederland, die met een groep bewoners van Kare Tepe zelf, zorgt voor het verstrekken van het ontbijt. “In onze week waren er vooral veel jongens tussen de 16 en 25 jaar in het ontbijtteam. Je merkte aan hun routine, dat zij gewend waren om het ontbijt te regelen en hard te willen werken. Ze pakken veel werkzaamheden aan om actief te blijven. Soms werden er door hen vragen gesteld hoe het was in Duitsland. Nederland komt minder ter sprake. Hun verblijf is tijdelijk is en ze willen uiteraard allemaal op een goede plek terecht komen.”

Mensen zoals jij en ik

Marjanne kwam terug met veel indrukken en impressies. “Ja, ik denk wel dat ik veranderd ben. De hele voorbereiding naar de reis toe en het verblijf daar; het heeft me een ruimere blik gegeven. De mensen die ik heb ontmoet zijn mensen zoals jij en ik. Zo deelde ik op een dag, samen met een 16-jarige Afghaanse jongen, het ontbijt uit. Hij maakte grappen, zoals mijn eigen zoon dat zou doen en vertelde me met een brede grijns, dat zijn Engelse toets van de vorige dag zo goed was gegaan. Deze veerkracht en dit optimisme vond ik bijzonder. Het zijn tegelijkertijd ook mensen die moesten vluchten voor het oorlogsgeweld in hun land. Alles moesten zij achter laten. Zij komen na een vreselijke – gevaarlijke – bootreis aan in een voor hen onbekend gebied met slechts de kleren die zij dragen, Verder hebben zij helemaal niets! De tocht duurt zo’n twee en een half uur, maar is erg gevaarlijk. De gammele overvolle bootjes, waarvan regelmatig motoren uitvallen, de angst om door de grensbewaking te worden teruggestuurd. Wij kunnen dat niet bevatten. Mensen die vluchten om veilig te kunnen leven, dat kan je toch niemand kwalijk nemen? De meeste van hen hebben voor de reis heel lang moeten sparen. Ik zag soms de leegte – het trauma – in de ogen van de mensen. Vooral van moeders met jonge kinderen, dat vond ik triest. Dat zij met onze komst aandacht krijgen van de buitenwereld, dat zij worden gezien is heel belangrijk. Die solidariteit geeft hen hoop. Hoop, dat hen eens een betere toekomst wacht.”

Because we Carry

Hoe schrijnend ook; Kamp Kara Tepe is een humaan onderkomen voor de vluchtelingen. “Het viel mij niet tegen, ieder gezin heeft een eigen container waar het droog en warm is en, heel belangrijk,  het kan op slot!  Dat geeft de bewoners een veilig gevoel. Er is door de Stichting Because We Carry veel geïnvesteerd om rust en harmonie te creëren. In het kamp heb je te maken met getraumatiseerde mensen. De stichting probeert, zo veel als mogelijk is, de menswaardigheid van alle vluchtelingen te vergroten. Onze taak, was mede, het ondersteunen van de rust binnen de verschillende groepen en hun religies. Hun trauma’s zorgen voor een machteloosheid waardoor velen licht ontvlambaar zijn. Er worden yogalessen gegeven aan vrouwen, er zijn sportactiviteiten voor mannen. Ook voor de kinderen worden er activiteiten georganiseerd. Zo ontstaat er meer dagstructuur. Er is een theehuis – een sociale ontmoetingsplaats – waar bewoners de hele dag warme thee kunnen halen. In de containerwoningen is geen gelegenheid om zelf te koken. Men is op dit moment bezig met een nieuw project. Het bouwen van stenen oventjes waardoor de vrouwen zelf kunnen gaan koken.”

Monument

Een standaard activiteit van alle vrijwilligers is een bezoek aan het Life jacquet grave yard. Hoog in de bergen is als monument het kerkhof van alle aangespoelde zwemvesten. Die enorme hoeveelheid vesten is onbeschrijfelijk en maakte op iedereen een onuitwisbare indruk. Ook de verhalen – vertelt door een aantal bewoners  – zijn heel indrukwekkend. “Wij hoorden een verhaal van één van hen. Hij sprak in zijn eigen taal die wij niet verstonden, maar hij sprak zo beeldend dat de latere vertaling eigenlijk niet nodig was.”

Verbondenheid

“Ik zou er zeker nog wel vaker naar toe willen, omdat de mensen onze steun nodig hebben. Ik heb meer leren begrijpen van de andere culturen en ik hoop dat dit ook andersom geldt. Dat wij door ons verbonden te voelen een wederzijds respect creëren en het wantrouwen minder wordt. Ik geloof sterk in het één op één contact. En de continuïteit van de wekelijkse nieuwe teams levert vertrouwen op waaruit kracht geput wordt.”

Geslaagde inzamelingsactie

De vooraf aan de reis georganiseerde inzamelingsactie in de Doopsgezinde Kerk kreeg een mooi vervolg. De Stichting OSA verdubbelde de opbrengst waardoor het aanschaffen van een elektrische bakfiets kan worden gerealiseerd. “Men zal daar heel blij mee zijn. Ik heb gezien hoe nodig dit is. Er moeten dagelijks spullen vervoerd worden tussen Kara Tepe en het andere kamp Moria. In dat kamp, waar de leefomstandigheiden veel minder goed zijn, is Because We Carry is ook steeds meer activiteiten aan het organiseren.”

Vragen van leerlingen

Weer terug in Aalsmeer loste Marjanne haar belofte in aan de leerlingen van De Oosteinderschool, die 560 euro aan sponsorgeld hadden gespaard met statiegeldbonnen, door te vertellen hoe haar tijd op Lesbos was geweest. Zij had foto’s gemaakt om haar verhaal meer zichtbaar te maken. Alle groepen stelden leuke vragen en waren oprecht nieuwsgierig. “Hadden zij dan helemaal niets bij zich? Kunnen zij naar school? Hebben zij ’s avonds licht?”

Het besef wat het moet zijn om te vluchten is door de uitleg groter geworden. Ook dat is een mooie bijdrage aan een toekomst waarin je mag hopen dat het respect voor elkaar zal groeien. Een druppel op een gloeiende plaat… Marjanne hoort deze uitdrukking regelmatig maar zij heeft met eigen ogen gezien en ervaren dat ook die éne druppel van grote betekenis kan zijn. Voor meer informatie: www.becausewecarry.org.

Janna van Zon