De Ronde Venen – John Melkman uit Abcoude is graag op tijd voor zijn gastlessen waarin hij het verhaal vertelt van zijn ouders. Hij arriveert om half negen in groep 8 van obs De Eendracht om alle attributen uit te stallen op ‘zijn podium’. Groep 7 brengt de stoeltjes mee naar groep 8 en vol spanning zien de leerlingen hoe John plaats neemt op zijn fraaie stoeltje, erfstuk van zijn ouders uit Amsterdam.

John vertelt het verhaal van zijn ouders. Anderhalf uur lang horen wij over hoe zijn Joodse ouders de Tweede Wereldoorlog wisten te overleven. Een onvoorstelbaar verhaal waarin John de kinderen meenam naar een kamp in Duitsland, weer terug vluchtte naar Amsterdam om daar snel te trouwen met zijn verloofde. Over de moed die zijn vader heeft gehad zijn vrouw op te halen in Amsterdam, onder te duiken en tegelijkertijd in het verzet te gaan.

Het is 15 augustus 1942, midden in de oorlog, en de ouders van John Melkman treden in het huwelijk. Zijn vader Wim mag daarvoor Kamp Westerbork even verlaten. In het kamp laat Wim zijn moeder Sientje achter. Het is verre van romantisch: ze moeten vroeg bij het Bevolkingsregister zijn en meer dan het tekenen van de trouwakte is het niet.

Weer terug

De volgende dag moet zijn vader terug naar het kamp met de trein vanaf het Amstelstation. De vrouw bij het loket weet ‘hoe laat het is’ als hij zijn kaartje naar Westerbork koopt. ‘U ziet er helemaal niet Joods uit. Als ik u was, zou ik proberen onder te duiken.’ ‘Mevrouw, dan heb ik een persoonsbewijs nodig. Een valse, waarin geen J van Jood in staat.

En dat kost minimaal 300 gulden. Ik heb maar 17 gulden’, zegt Wim.

Zijn vader wist ook: als ik onderduik laat ik mijn moeder in Westerbork achter. En als ik verdwijn, wordt zij gestraft met doorzending naar het concentratiekamp Auschwitz. Een groot dilemma!

Hij moest een onmogelijke keuze maken. Bleef hij bij zijn moeder in het kamp of koos hij voor zijn bruid en het verzet, met mogelijk uitzicht op vrijheid. Ademloos luisteren de leerlingen van de groepen 7 en 8 van OBS De Eendracht. Een verdrietige, indrukwekkende geschiedenis, boeiend beschreven door John Melkman. Wat een prachtige verteller!