Door Donald Esser.
Uithoorn – Amerikaanse taferelen in Uithoorn. Nee, niet vanwege een nieuwe fastfoodketen of een cheerleaderwedstrijd, maar omdat de politie afgelopen donderdag besloot een ‘school shooting’ te oefenen op middelbare school in Uithoorn. Want je weet maar nooit, in een land waar de grootste dreiging op scholen doorgaans een lekkende dakgoot is. Een parkeerplaats vol zwaailichten, drones in de lucht, agenten in trappenhuizen; het lijkt wel een aflevering van NCIS: Uithoorn.
De Dienst Speciale Interventie (DSI) en het lokale basisteam bootsen een schietpartij na, compleet met geschreeuw, bloedende acteurs en losse flodders. Alles voor de veiligheid, natuurlijk. Maar wie veilig wil oefenen, moet vooral niet te veel vragen stellen.
Want hoe realistisch is een scenario, waarin de daders zich keurig aan het script houden? “We proberen de scenario’s een beetje te sturen”, zegt de DSI-adviseur. Dat klinkt als een toneelstuk, waarin de moordenaar netjes wacht tot de politie klaar is met koffie. In werkelijkheid zijn chaos en onvoorspelbaarheid de hoofdrolspelers en die zijn lastig te regisseren.
En dan is er nog de communicatie. In Duitsland liep een soortgelijke oefening uit de hand toen een militair per ongeluk werd beschoten. Maar in Uithoorn is dat uitgesloten, want er hangen banners en vlaggen. Want niets zegt ‘Dit is een oefening’ als een tekstkar op de stoep.
Toeschouwers die op spektakel hoopten, kregen blauwe schermen en een storm in een glas water. Misschien is dat wel de kern van het hele verhaal: een groots opgezet spektakel, dat vooral indruk maakt op de mensen die het zelf organiseren. De rest kijkt toe, schudt het hoofd en vraagt zich af of dit nu echt de beste besteding van tijd en geld is.
Oefenen is belangrijk, zeker. Maar laten we niet doen alsof Uithoorn op het punt staat het nieuwe Columbine te worden. Misschien is het tijd om ook te oefenen op scenario’s die wél enigszins waarschijnlijk zijn. Zoals een cyberaanval op het leerlingvolgsysteem. Of een leraar die ChatGPT gebruikt om rapporten te schrijven.