Aalsmeer – Aan de Helling klonk meer dan een eeuw lang het geluid van hamers, klinknagels en zaagmachines. Waar nu woningen zijn gebouwd, stond ooit een van de bekendste jachtwerven van Nederland: Van Dam Nordia, opgericht in 1881 en wereldwijd beroemd om haar vakmanschap. De geschiedenis van de werf begint bescheiden. Arie van Dam, zoon van een scheepstimmerman, neemt in 1881 een kleine werf over aan de Westeinderplassen. Hij bouwt eenvoudige houten schouwen en vissersbootjes voor de lokale bevolking. Na de eeuwwisseling nemen zijn zonen Aad en Rob het bedrijf over. Onder hun leiding groeit de werf uit tot een begrip in de regio: een familiebedrijf dat met zorg en kennis schepen bouwt die bestand zijn tegen weer en wind. In de eerste helft van de twintigste eeuw verandert Nederland. Hout maakt langzaam plaats voor staal, en ook in Aalsmeer volgen de gebroeders Van Dam die ontwikkeling. Toch blijft het ambacht zichtbaar: elk schip wordt met de hand gevormd, elk detail met zorg vervaardigd. Tijdens de oorlogsjaren ligt de productie grotendeels stil, maar direct daarna bloeit het bedrijf weer op. De werf bouwt platbodems, schouwen en lemsteraken, waaronder in 1963 de Vollenhovense bol ‘De Lonkende Lobbes’, een naam die nog altijd in de archieven van het Stamboek prijkt.

Degelijke zeiljachten

De grote sprong komt in de jaren zeventig. De werf introduceert de naam Nordia, een lijn van zeewaardige jachten die het traditionele vakmanschap koppelt aan modern design en comfort. De Nordia 35 en 45 worden al snel symbolen van Nederlandse degelijkheid op zee. Zeiljachten van Van Dam Nordia varen naar de Middellandse Zee, de Cariben en zelfs rond de wereld. “Een Nordia is gebouwd voor generaties”, schreef een buitenlands jachtmagazine in 1985, “niet voor seizoenen.”  Vanaf de jaren negentig maakt aluminium zijn intrede. De werf gaat samenwerken met ontwerpers als Robin ten Hoope en Simonis/Voogd en bouwt grotere schepen: de Nordia’s 55 en 74 en zelfs een 95-voets cruiser. Deze jachten combineren de klassieke lijnen van vroeger met de techniek van de moderne tijd. In 2004 wordt de indrukwekkende Constance opgeleverd, gevolgd door de Sanna in 2006. Binnen de internationale jachtwereld staat Van Dam Nordia dan bekend als een werf die klasse, traditie en betrouwbaarheid uitstraalt.

Verandering in jachtbouw

Na 2010 verandert de wereld van de jachtbouw. Grotere buitenlandse werven, digitalisering en strengere milieuregels maken het steeds moeilijker voor kleinere familiebedrijven. De werf aan de Helling bouwt nog enkele refits en onderhoudt bestaande Nordia’s, maar de nieuwbouw stopt. Het iconische pand, jarenlang herkenbaar aan de grote witte letters ‘Van Dam / Nordia’ op de gevel, raakt in verval. Uiteindelijk wordt besloten het complex te slopen, tot verdriet van veel Aalsmeerders die er familiegeschiedenis of herinneringen aan verbonden hebben. Het witte ophaalbruggetje aan de Helling, dat toegang gaf tot Scheepswerf Van Dam, is er nog wel.

Warm weerzien

Op 10 oktober 2025 kwamen de oud-werknemers van de werf opnieuw samen, voor de vijfde reünie sinds het sluiten van Van Dam Nordia. In Aalsmeer, de plek waar ze jarenlang samenwerkten, deelden ze niet alleen een maaltijd, maar ook talloze herinneringen aan de tijd dat het nog rook naar hout, verf en metaal. Het werd een avond vol verhalen, gelach en herkenning; een warm weerzien van mensen die samen een stukje scheepsbouwgeschiedenis hebben gemaakt. Terwijl de werf zelf misschien tot het verleden behoort, leeft de kameraadschap voort, in vriendschappen, anekdotes en in de trots dat ze deel uitmaakten van iets groots dat in Aalsmeer begon.

———————————

Bronnen: SSRP Stamboek, Doeve Makelaars, Sailboatdata, Meerbode Aalsmeer, SWZ Maritime, CharterWorld, SuperyachtTimes.

Foto: Archief Van Dam Nordia / Doeve Makelaars / SSRP